مقاله
شيعيان يمن: فرصت‌ها و چالش‌ها

نويسنده: استاد عصام العماد

استاد دانشگاه و وهابي شيعه شده

 

اكثريت جمعيت كشور يمن را اهل تسنن شافعي تشكيل مي‌دهند. در درجة بعد، نوبت به شيعيان زيدي مي‌رسد كه حدود 25 درصد از جمعيت كل يمن را تشكيل مي‌دهند. شيعيان اسماعيلي و در نهايت، شيعيان دوازده امامي نيز در رتبه‌هاي بعدي قرار دارند. بنابراين، شيعيان دوازده امامي در اين كشور، از اقليت‌هاي آن كشور به شمار مي‌روند.تا قبل از پيروزي انقلاب اسلامي، تعداد اندكي از شيعيان دوازده امامي در يمن يافت مي‌شدند و بسيار پراكنده بودند، ليكن پس از پيروزي انقلاب اسلامي، جهشي در اين زمينه ايجاد شد و اينان براي خود تشكيلاتي را فراهم كردند. اكثر شيعيان دوازده امامي در يمن، ره‌يافتگاني هستند كه قبلاً مذهب ديگري داشته‌اند. تعداد اين ره‌يافتگان روز به روز در حال گسترش است، به طوري كه در بسياري از خانواده‌هاي آنجا حداقل يك رهيافته وجود دارد. به بركت پيروزي انقلاب اسلامي، وضعيت شيعيان در يمن دگرگون شد؛ به عنوان نمونه، تا قبل از اين واقعة تاريخي، حتي هيچ حسيني‌هاي براي شيعيان در يمن وجود نداشت. اما پس از اين واقعه، چندين حسينيه در مناطق مختلف يمن ساخته شد و شيعيان، مساجد و اماكن مخصوص خود را گسترش دادند. عليرغم گسترش روزافزون شيعيان دوازده امامي در يمن، آمار دقيقي از آنان وجود ندارد؛ چرا كه اين پديده در يمن، پديدة جديدي است و به دست آوردن آمار دقيق آنها مشكل است. اما براساس آمارگيري غير رسمي كه از سوي برخي از شيعيان صورت گرفته است، شيعيان دوازده امامي هم اينك، بيش از نيم درصد از جمعيت اين كشور را تشكيل مي‌دهند.

البته اين كمي جمعيت چندان حائز اهميت نيست، چرا كه كساني كه به سمت مذهب اهل بيت(عليهم السّلام) گرايش پيدا كرده‌اند، از نظر كيفي، معمولاً از نخبگان اين كشور هستند. اساتيد دانشگاه، پزشكان و شخصيت‌هاي مؤثر بحرين، از جملة رهيافتگان هستند و اين كيفيت بالا، جبران كميت را كرده‌است. اينان مي‌توانند تأثير فراوان در جهت ترويج تشيع داشته باشند. به عنوان نمونه، به دست يكي از اين نخبگان، 2000 نفر شيعه شدند. بنابراين، با اينكه آمار دقيقي از جمعيت شيعيان دوازده امامي در اين اين كشور وجود ندارد، اما اميد زيادي وجود دارد كه با معرفي مكتب تشيع، افرد بيشتري به سمت آن گرايش پيدا كنند. هم اينك ميان شيعيان دوازده امامي و شيعيان زيدي هماهنگي و وحدت خاصي به وجود آمده است، زيرا دو خطر مشترك اين دو گروه را تهديد مي‌كند؛ اولين خطر از سوي وهابيت است كه آنان را تهديد مي‌كند و خطر مشترك ديگر، خطري است كه از سوي استكبار جهاني، به رهبري آمريكا، متوجه آنان شده است. اين تهديد منجر به نزديكي اين دو گروه شده است، به طوري كه شيعيان دوازده امامي و شيعيان زيدي در مساجد و مجالس يكديگر حضور مي‌يابند. اين هماهنگي تا آنجا پيش رفته كه به عنوان نمونه، يك روزنامه متعلق به شيعيان دوازده امامي از زيدي‌ها پشتيباني مي‌كند و يك روزنامة متعلق به شيعيان زيدي، به شبهاتي پاسخ مي‌دهد كه در مورد شيعيان دوازده امامي مطرح مي‌شود. هم‌اينك تشكلي به نام «سازمان وحدت شيعيان جزيره» در يمن فعاليت مي‌كند كه شيعيان زيدي و دوازده امامي را پوشش مي‌دهد.

 

يكي از تهديدهاي جدي متوجه شيعيان يمن اين است كه دولت اين كشور، دولتي وابسته به آمريكاست و سعي مي‌كند تا بين دسته‌هاي مختلف شيعيان و نيز بين شيعيان و اهل سنت شافعي تفرقه ايجاد كند. اينان تلاش مي‌كنند تا شيعيان دوازده امامي را خطري براي ساير مذاهب معرفي كنند. دولت يمن در مناطق شافعي نشين، كتاب‌هاي ضد شافعي پخش مي‌كند و ادعا مي‌كند كه اين كتاب توسط شيعيان زيدي نوشته شده است و در مناطق زيدي‌ها كتب ضد آنان پخش مي‌كند و ادعا مي‌كند كه شافعي‌ها اين كتابها را نوشته‌اند. ولي بحمدالله مسلمانان به اين نقشه پي برده‌اند و لذا تا به حال نقشة آنان، نقش بر آب شده است.آينده در يمن از آن شيعيان خواهد بود و حتي يكي از نويسندگان معروف متعصب ضد شيعه در يمن پيشبيني كرده است كه اگر وضعيت گرايش به تشيع در يمن به همين شكل ادامه يابد، تا 20 سال ديگر، در اين كشور نيز وضعيتي همانند ا يران پيش خواهد آمد و شيعيان در اكثريت قرار خواهند گرفت.شيعيان يمن، ياد اهل بيت(عليهم السّلام) را همچنان زنده نگه داشته‌اند و در مجالس مختلف خود و نيز در نشريات خود، از اهل بيت(ع) ياد مي‌كنند. اين فرهنگ شيعي در يمن پا برجا مانده است و وهابيت تلاش مي‌كند تا با اين امر مبارزه كند. از اين رو، جا دارد در اين موقعيت حساس، علما و مراجع از شيعيان يمن حمايت كنند تا از نظر فكري شيعيان رهيافته در آنجا اشباع گردند، در اين صورت، آينده از آن شيعيان خواهد بود، ولي اگر دست روي دست گذاشته، شيعيان را به حال خود رها كنند، وضعيت برعكس خواهد شد و جمعيت فعلي آنان نيز رو به كاهش خواهد نهاد. از شيعيان ايران، به ويژه مسئولين آن، انتظار ميرود تا تلاش كنند تشيع را به خوبي به آنان كه دسترسي به حقايق ندارند، معرفي كنند. هم‌اينك ميتوان با چاپ و نشر كتبي كه مورد رغبت شيعيان دوازده امامي، اسماعيلي و زيدي است، به اين فرهنگ كمك كرد. بايد با نشر كتبي همچون نهج‌البلاغه، از اين فرهنگ مشترك حراست نمود. وهابيت در تلاش است تا اين كتب را نابود كند يا از ترويج آن در ميان شيعيان يمن جلوگيري كند.

وهابيت به طرق مختلف تلاش مي‌كند تا اين فرهنگ مشترك را نابود سازد؛ از اين رو، كتاب «نقش يمني‌ها در احياي مذهب اهل تسنن»، در 30 جلد در يمن چاپ و توزيع كردند ولي كتابي تحت عنوان «نقش قبايل يمني در خدمت اهل بيت(ع)» توسط شيعيان به چاپ رسيد كه اگر به زبان عربي ترجمه شود و در يمن توزيع گردد، مي‌تواند توطئة وهابيون را خنثي كند. هم‌اينك دولت يمن و وهابيون همسو هستند و تلاش مي‌كنند تا با نابودي آثاري مربوط به تشيع و نيز چاپ كتبي بر عليه تشيع، از ترويج اين فرهنگ جلوگيري كنند و تنها راه مقابله با اين ترفند، چاپ و نشر كتبي است كه معارف شيعي را ترويج كند. از همين راه بوده است كه بسياري از جمعيت يمن، به سمت تشيع گرايش پيدا كرده‌اند.

منبع: پژوهشنامه ره آورد ايسكو
 
امتیاز دهی
 
 

بيشتر

Guest (PortalGuest)

پژوهشنامه ره‌آورد ايسكو
مجری سایت : شرکت سیگما