رئيس مؤسسه فرهنگي ترجمان وحي گفت: اين مؤسسه تاكنون قرآن كريم را به شش زبان زنده دنيا مانند انگليسي، فرانسوي ، تركي استانبولي، تركي آذري، چيني و اسپانيايي ترجمه كرده است.
حجت الاسلام والمسلمين “محمد نقدي” در گفت و گو با خبرنگار پژوهشنامه الكترونيكي رهآورد ايسكو خاطرنشان كرد: همزمان، ترجمههاي پشتو و اردو را نيز در دست اقدام داريم و طرح ترجمه قرآن كريم به زبانهاي روسي و آلماني نيز در دست بررسي ميباشد.
وي گفت: ترجمهها در موطن و محل اصلي مردم هر كشوري ارائه ميشود. به عنوان نمونه، ترجمه انگليسي ما در آمريكا، انگلستان، كانادا و شبه قاره كه جمعيت كثيري به اين زبان تكلم ميكنند، منتشر ميشود. ما هرگز دنبال ترجمه و چاپ اين زبانها در ايران نيستيم. ترجمه اسپانيايي ما ابتدا در مادريد چاپ شده و بعد در كشورهاي ديگر مانند مكزيك و نروژ انتشار يافته است.
وي اظهار داشت: مترجم فرانسوي ما آقاي "كريستين بونو" است كه شيعه شده و هم اكنون در ايران نام "يحيي علوي" را براي خود انتخاب كرده است و مترجم اسپانيايي نيز "رائول جعفرگنزالس" و مترجم چيني آقاي "سليمان باي جي سو" و تركي آذري آقاي " اسماعيل زاده دوزال" و تركي استانبولي آقاي "ترابي" است كه همه از كساني هستند كه زبان مادريشان اين زبانهاست.
وي گفت: ما با اين افراد قرارداد داريم و هر ترجمه بين 20 الي 30 ميليون تومان هزينه دارد و كار هر ترجمه حدود پنج تا ده سال طول ميكشد.
رئيس مؤسسه فرهنگي ترجمان وحي گفت: اين مؤسسه فرهنگي در سال 1373 با هدف تدوين ترجمههاي صحيح و بدون تحريف از قرآن كريم به زبانهاي زنده دنيا با همكاري وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي وسازمان اوقاف و امور خيريه تأسيس شدهاست و با نظر مساعد وزارت ارشاد و سازمان اوقاف به صورت حقوقي به ثبت رسيده وحمايت ميشود.
حجت الاسلام نقدي خاطرنشان كرد: اولين گام اين مؤسسه در آغاز فعاليت، انجام تحقيق گستردهاي در داخل و خارج از كشور بود تا مشخص شود در زمينه ترجمه قرآن كريم ايرانيان و شيعيان در خارج از كشور چه اقداماتي انجام دادند. پس از آنكه معلوم شد كاري به صورت موازي در دست انجام نيست و هيچ مؤسسه، ارگان و شخص و نهادي اين فعاليت را بر عهده ندارد، اقدام به تأسيس اين مركز نمود و براي انجام ترجمه برنامهريزي كرد.
وي افزو: دومين گام اين مؤسسه شناسايي و تهيه تمام ترجمههاي قرآن به زبانهاي مختلف در سراسر جهان است كه هماكنون بيش از پنج هزار و 200 جلد ترجمه قرآن به 108 زبان از سراسر دنيا گردآوري شده و اين گنجينه بزرگ كه در اختيار جمهوري اسلامي است در دنيا بينظير ميباشد. اين كار را با اين هدف انجام داديم كه نقاط قوت و ضعف ترجمهها را شناسايي كنيم و اشتباهات گذشتگان را مرتكب نشويم. اين ترجمهها در اختيار مترجمان، محققان، مفسران و قرآنپژوهان است و استفادههاي متنوع و متفاوتي از آنها ميشود.
وي افزود: تنوع آمار بالاست؛ به عنوان مثال اولين ترجمه قرآن كه از نظر آماري عدد آن بالاست ترجمه فارسي است كه تعداد آن به 160 ترجمه ميرسد. در مرحله بعد ترجمه انگليسي است كه تعداد آن 150 ترجمه است و در مرحله بعد ترجمه تركي استانبولي و ساير زبانها قرار دارند كه ميتواند به محققان ما كمك نمايد تا با اشراف به كار گذشتگان، ترجمههاي خود را انجام دهند.
وي ادامه داد: سومين گام مؤسسه در راستاي اين هدف بزرگ، تهيه نقد و نظرهايي بود كه توسط دانشمندان و مترجمان در طول سالهاي متمادي در مطبوعات، كتابها و محافل علمي مطرح شده بود. اين يك سرمايه بزرگي است كه نقاط ضعف ترجمههاي گذشته را به ما ميفهماند. به عنوان نمونه مرحوم شهيد مطهري در زمان حيات خود، اولين نقد را بر ترجمه مرحوم "ابوالقاسم پاينده" نوشت كه هم اكنون در اختيار ما ميباشد.
وي افزود: از آن زمان تاكنون ترجمههاي قرآن تطور پيدا كرده و اين همه نقد و نظرهايي كه در مورد آنها صورت گرفته، آرشيو بزرگي براي مترجمان و محققان ما باقي گذاشته است.
نقدي گفت: بدون شك جاي ترجمههاي جديد به دو دليل خالي است؛ اول اينكه معمولاً هر زباني در ظرف 20 سال تطور پيدا ميكند و بايد ترجمه جديدي به بازار ارائه شود. دوم اينكه اين مؤسسه نگاه ديگري نسبت به مساله ترجمه دارد؛ چون ترجمههاي اروپايي قرآن، اول به وسيله مسيحيان و يهوديان و فرق ديگر انجام شده و از سوي ديگر ترجمههايي كه توسط اهل تسنن انجام شده خالي از تعصب نيست. هدف ما از تدوين ترجمه اين است كه ضمن اينكه ترجمه بايد از اتقان و استحكام و استواري برخوردار باشد، نبايد وارد جنگهاي فرقهاي و مذهبي شود. قرآن بايد مايه وحدت مسلمانان باشد. ما نبايد ترجمه قرآن كريم را به ميدان جنگ تبديل كنيم و نفاق و تفرقه را بيشتر نماييم. با اين نگاه ترجمههاي ما انجام ميشود كه البته بايد ديگران اظهار نظر كنند.
وي افزود: تاكنون نقدهاي خوبي بر ترجمههاي ما نوشته شده است؛ به عنوان نمونه، ترجمه انگليسي ما به وسيله "پرفسورحامد الگار" در كاليفرنيا و آقاي " لگنهاوزن" نقد شده است.
وي خاطرنشان كرد: اين افراد تأييد كردهاند كه ترجمهها شيوا، زيبا و بدون تحريف انجام شدهاند.
نقدي گفت: ما تا به حال واكنش منفي در مورد ترجمههاي خود نداشتهايم. يك وب سايت داريم كه نظر خوانندگان و بينندگان در آن ارائه ميشود و سؤالاتي را مطرح ميكنند و ما از اين طريق با آنها در ارتباط هستيم.
وي افزود: اين واقعيت را بايد بپذيريم كه متأسفانه حوزه ودانشگاه براي اين گونه موضوعات، از قبل به تربيت نيرو نپرداختهاند. چون تخصص حوزه و دانشگاه در يك برنامه تعريف شدهاي است كه با گرايشهاي مختلف نيروها را تربيت ميكنند. در حوزه علميه قم اوج تخصص، فقه، اصول، فلسفه، كلام، حديث، تاريخ، رجال و ادبيات است. در حوزه علميه كساني كه تخصص دارند بايد حداقل يك زبان خارجي را فراگيرند كه اطلاعات خود را در قالب آن زبان به بيگانگان ارائه دهند.
نقدي خاطرنشان كرد: ما بايد در برابر هجمههايي كه به دين ميشود و به خاطر نيازهايي كه حكومت اسلامي آن را لمس ميكند نيرو تربيت كنيم. حوزه و دانشگاه بايد به تناسب نيازهاي زمان، به تربيت نيروهاي مورد نياز بپردازند.
وي ادامه داد: ما در مؤسسه فرهنگي ترجمان وحي دنبال انجام اين كار هستيم . در حال حاضر ما از كارشناساني كه در خارج از كشور و شهروند يك كشور خاص هستند براي ترجمه استفاده ميكنيم و اين بهترين گزينه است. چون آنها گذشته از زبان و ادبيات كشور خود، به ريزهكاريهاي ادبيات آن زبان آشنا هستند. از سوي ديگر هرگز يك ايراني نميتواند به طور كامل به ادبيات آن زبان احاطه پيدا كند. شرط دوم اينكه بايد دانش لازم را در زمينه معارف اسلامي داشته باشد. ما افرادي را انتخاب ميكنيم كه اين دو ويژگي را داشته باشند.
وي ادامه داد: ما مترجمان را از طريق رايزنيهاي فرهنگي ايران در كشورهاي مختلف كه قريب شصت نمايندگي است و از طريق سفارتخانهها، طلاب و دانشجوياني كه با مراكز بينالمللي ايران مانند دانشگاه بينالمللي امام خميني(ره) و جامعه المصطفي العالميه در ايران ارتباط دارند و همچنين از طريق نشريه ترجمان وحي كه به همه كشورها ارسال ميشود، شناسايي ميكنيم.
نقدي گفت: آمار به ما نشان ميدهد كه علاقه مردم جهان به انقلاب اسلامي بيشتر شده و اشتياق آنها به فهم قرآن افزايش پيدا كردهاست. اينها ميخواهند ببينند چه معارفي در قرآن بيان شدهاست. خوشبختانه تحقيقات نشان ميدهد كه مردم با روي آوردن به قرآن و مطالعه آن ميفهمند كه قرآن معدن رحمت، رأفت، عطوفت، مهرباني، عدل و داد است.
وي با اشاره به افزايش شبهات قرآني توسط دشمنان گفت: موسسه ترجمان وحي به صورت خاص، برنامهاي براي پاسخگويي به شبهات ندارد، ولي طبيعي است كه يك انسان غربي با تبليغات سوئي كه شده، نگاه منفي به بحثهايي چون جهاد، زن، ارث، آزادي، تساوي حقوق زن و مرد دارد. از اين رو سعي ميشود در ترجمهها تلاش شود كه اين موضوعات با توجه به نگاه غربيها درست در جايگاه خود تعريف شود. اين خود شبههزدايي است.
نقدي خاطرنشان كرد: ما خوشبين هستيم كه تبليغات سوء نتوانسته است جايگاهي براي خود پيدا كند.
وي ادامه داد: قرآن كريم مايه هدايت همه مردم است، تنها مربوط به مردم يك يا چند كشور خاص نيست. ما نميتوانيم به مردم دنيا بگوييم شما بياييد زبان عربي را ياد بگيريد تا قرآن را بفهميد. ما وظيفه داريم با سرمايهگذاري و تربيت نيرو، قرآن كريم را به زبانهاي رايج دنيا ترجمه نماييم تا اين مشعل فروزان در اختيار همگان قرار گيرد.
نقدي گفت: محصولات ما در خارج از كشور چاپ ميشود، به اين صورت كه با ناشري در خارج از كشور قرارداد امضا ميكنيم و خروجي فيلم و سي دي را به او ميدهيم و خود او اثر را چاپ ميكند.
وي تصريح كرد: ما ضمن اينكه براي تمام مؤسسات و كساني كه در ساحت قرآن تلاش ميكنند احترام قايل هستيم، اما به اين حقيقت اعتراف داريم كه مهمترين ضعفي كه در كشور ما نسبت به اين مقوله وجود دارد كمبود نيروي كاردان و محقق است كه بايد تلاش كنيم سرمايههاي خوبي را تربيت كنيم. زيرا با تربيت افراد و برنامهريزي درست و آموزش زبان، بسياري از اطلاعات را ميتوان به ديگران منتقل كرد.
وي اظهار داشت: نقش تعصبات قومي و قبيلهاي در بروز شبهات قرآني بسيار زياد است و متأسفانه مشكلاتي كه گريبانگير مسلمانان شده تعصبات كوركورانه است و برخي از ترورهاي كور نيز به دليل عدم آگاهي است. اگر سطح آگاهي مردم بالا برود هرگز دست به چنين جنايتهايي نميزنند. ما وظيفه خيلي سنگيني در اين زمينه بر دوش داريم.
وي گفت: بعد از انقلاب، خصوصا در اين دهه اخير، توجه به قرآن كريم در حوزه و دانشگاه و ميان دولتمردان زياد شده است. بايد در سند چشمانداز 20 ساله نسبت به اين موضوع حساسيت بيشتر شود و از مؤسساتي كه در اين زمينه كارهاي مثبت ميكنند بيشتر حمايت شود و سرمايههاي مناسبتري براي پشتيباني در اين زمينه اختصاص دهند تا مؤسسات فعال دستشان باز باشد كه نيرو تربيت كنند و اهداف خود را پيش ببرند.
نقدي افزود: قرآن مربوط به همه است. مسلمانان سراسر جهان بدانند كه ما بايد همه به هم كمك كنيم تا قرآن كريم را در جايگاه واقعي آن قرار دهيم. اين مؤسسه متعلق به همه است و اگر كسي بخواهد در زمينه ترجمه قرآن كريم فعاليت كند، مؤسسه با آغوش باز از او استقبال ميكند. اينكه پيروكدام مذهب باشد، براي ما مهم نيست.
وي اظهار داشت: ابتدا ما با امضاي قراردادي با مترجم، اطلاعات لازم را در اختيار وي قرار ميدهيم و به او كمك ميكنيم تا ترجمهاي شيوا، سليس و روان و درخور شأن قرآن كريم ارائه دهد.